Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu

Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununa Genel Bakış

2003’te yürürlüğe giren 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, şeffaf ve yatırımcı dostu bir yasal çerçeve sunarak yabancı yatırımları teşvik etmek üzere tasarlanmıştır. Türkiye Doğrudan Yatırım Kanunu veya Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, hem yabancı hem de yerli yatırımcılara eşit muamele edilmesini sağlamakta, bürokratik engelleri azaltmakta ve yabancı yatırımları korumaktadır. Türkiye’nin artan yatırım cazibesinin en önemli faktörlerinden biri olan yasa, yasal korumaları ve çeşitli sektörlerde yatırım yapma özgürlüğünü ön planda tutan bir ortam yaratmaktadır.

20 yılı aşkın uzmanlığıyla OzbekCPA, yabancı yatırımcıların Türkiye’nin değişen mevzuatına uyum sağlamalarına yardımcı olmak ve ülkenin sunduğu yatırım fırsatlarından tam olarak yararlanmalarını sağlamak için uzman danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununun Temel İlkeleri

1. Yabancı ve Yerli Yatırımcılara Eşit Muamele
   Yabancı yatırımcılara yerel yatırımcılarla aynı yasal haklar ve korumalar tanınarak Türkiye’nin yatırım ortamında adil ve ayrımcı olmayan bir muamele sağlanmaktadır.
2. Yatırım için Ön Onay Gerekliliği Yok
   Yabancı yatırımcıların özel hükümet onayı gerektirmeden iş kurabilmeleri, süreci kolaylaştırmakta ve idari engelleri azaltmaktadır.
3. Yatırım Yapma Özgürlüğü
   Yabancı yatırımcılar, belirli yasal istisnalara tabi olarak Türkiye’de neredeyse tüm ticari faaliyetlerde bulunabilmekte ve bu da teknoloji, imalat ve hizmetler gibi sektörlerde geniş bir fırsat yelpazesi yaratmaktadır.
4. Uluslararası Standartlar ve Mülkiyetin Korunması
   Türkiye’nin yasal çerçevesi, mülkiyet haklarının güçlü bir şekilde korunmasını ve adil uyuşmazlık çözüm prosedürlerini sağlayarak uluslararası standartlarla uyumludur. Bu da yatırımcı güveninin oluşmasına yardımcı olur.
5. Kamulaştırmaya Karşı Koruma
   Yabancı yatırımlar kamulaştırma veya devletleştirmeye karşı korunur. Bu tür eylemler kamu yararı için gerekliyse, Türk hükümeti adil bir tazminat teklif etmelidir.

Türkiye’deki Yabancı Yatırımcılar için Ticari Kuruluşlar

Yabancı yatırımcıların Türkiye’de iş kurmak için çeşitli seçenekleri bulunmaktadır:

• Türkiye’de Anonim Şirket (Anonim Şirket – A.Ş.): Asgari 50.000 TL sermaye gerektiren daha büyük işletmeler için idealdir.
• Türkiye’de Sınırlı Sorumluluk Şirketi (Limited Şirket – Ltd. Şti.): Asgari 10.000 TL sermaye gereksinimi ile KOBİ’ler tarafından tercih edilir.
• Türkiye’deki Şube Ofisi: Yabancı bir şirketin Türkiye’deki faaliyetlerini genişleten ayrı bir kuruluş.
• Türkiye’deki İrtibat Bürosu: Pazar araştırması veya tanıtım çalışmaları gibi ticari olmayan faaliyetler için kurulmuştur.

Türkiye’de Yabancı Yatırımcı Hakları ve Yükümlülükleri

Yabancı Yatırımcıların Hakları:

• Türkiye’de iş kurmak ve satın almak.
• Kârları, temettüleri ve kazançları kısıtlama olmaksızın yurt dışına transfer etmek.
• Gerekli çalışma izinlerine sahip yabancı personel istihdam etmek.
• Türkiye’de mülk satın alma (sektöre özgü bazı sınırlamalarla birlikte).

Yabancı Yatırımcıların Yükümlülükleri:

• Türk ticaret, vergi, iş ve çevre mevzuatına uymak.
• Kurumlar vergisi, KDV ve sosyal güvenlik primleri dahil olmak üzere vergileri ödemek.
• Türk iş kanunlarını takip edin, uygun çalışan haklarını ve çalışma koşullarını sağlayın.

Yabancı Yatırımcılar içinTürkiye’de Yatırım Teşvikleri

Türkiye, yabancı yatırımları çekmek için çeşitli teşvikler sunmaktadır:

• Vergi İndirimleri: Belirli sektörler ve bölgeler için indirimli kurumlar vergisi oranları.
• Gümrük Vergisi Muafiyetleri: Yatırım projeleri için makine ve ekipman ithalatında muafiyetler.
• Sosyal Güvenlik Prim Desteği: Belirli projelerde sosyal güvenlik primleri için devlet desteği.
• Ar-Ge Desteği: Vergi indirimleri ve hibeler de dahil olmak üzere araştırma ve geliştirmeye yönelik teşvikler.
• Serbest Bölgeler: Vergi muafiyetleri ve basitleştirilmiş gümrük prosedürleri sunan ekonomik bölgeler.

Yabancı Yatırımcılar İçin Kısıtlama Getirilen Sektörler

Türkiye’de bazı sektörler yabancı yatırımcılar için kısıtlamalara tabidir veya özel izinler gerektirmektedir:

• Savunma ve Güvenlik: Yatırımlar için hükümet onayı gerekmektedir.
• Medya: Medya şirketlerindeki yabancı sahipliği %50 ile sınırlıdır.
• Deniz Taşımacılığı: Gemilerin ve nakliye şirketlerinin yabancı mülkiyetine ilişkin bazı kısıtlamalar.
• Madencilik: Lisanslama ve düzenleme gerekliliklerine uyulmasını gerektirir.

Türkiye’deki Yabancı Yatırımcılar için Raporlama Yükümlülükleri

Türkiye’deki yabancı yatırımcılar, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli raporlama yükümlülüklerine uymak zorundadır:

• Yıllık Faaliyet Raporları: Yabancı sermayeli şirketlerin faaliyetlerinin detaylandırılması.
• Yabancı Sermaye Bilgi Formu: Şirketin sermaye yapısı ve yatırımlarının özetlendiği formdur.
• Şirket Değişiklikleri Güncellemeleri: Hissedarlar, yöneticiler veya iş adresi gibi şirket yapısındaki herhangi bir değişikliğin yetkililere bildirilmesi.

Türkiye’deki Yabancı Yatırımcılar için Uyuşmazlık Çözümü

Yabancı yatırımcılar uyuşmazlıkların çözümü için çeşitli seçeneklere sahiptir:

• Türk Mahkemeleri: Yatırımla ilgili anlaşmazlıkları ele almak için Türk mahkemelerinde dava açılabilir.
• Uluslararası Tahkim: Türkiye, uyuşmazlıkların tarafsız ve etkili bir şekilde çözülmesini sağlayan uluslararası tahkim sunan çok sayıda anlaşmanın bir parçasıdır.

Türkiye’de Yabancı Yatırımı Düzenleyen Temel Makamlar

Aşağıdaki devlet kurumları Türkiye’deki yabancı yatırımları düzenlemekte ve denetlemektedir:

• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: Yatırım politikalarını ve raporlama gerekliliklerini yönetir.
• Ticaret Sicil Müdürlükleri: Ticari kayıt ve güncellemelerden sorumludur.
• Gelir İdaresi Başkanlığı: Vergi uyumu ve ilgili konuları denetler.
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK): Sosyal güvenlik primlerini ve çalışan kayıtlarını yönetir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu (4875 sayılı) eşit muamele sağlayarak, bürokratik engelleri azaltarak ve güçlü yasal korumalar sunarak Türkiye’de yabancı yatırımları kolaylaştırmaktadır. Uluslararası standartlara uyum sağlayan bu yasa, vergi indirimleri, Ar-Ge desteği ve Serbest Bölgelerde faaliyet göstermenin avantajları gibi teşvikler sunarken çok çeşitli sektörlerde yatırımı teşvik etmektedir.

Türkiye’nin elverişli yatırım ortamı ve stratejik konumu, pazar fırsatlarından yararlanmak isteyen yabancıyatırımcılar için ülkeyi cazip bir destinasyon haline getirmektedir.

Daha fazla ayrıntı için, yasanın tamamını görüntülemek üzere buraya tıklayın.