Küresel ekonominin gelişmesiyle birlikte şirketlerin sınır ötesi faaliyetleri artmış, bu da ilişkili şirketler arasındaki işlemlerin vergilendirilmesini gündeme getirmiştir. Bu işlemlerin hangi fiyatla yapıldığı, ülkelerin vergi gelirlerini doğrudan etkilediği için transfer fiyatlandırması günümüzde uluslararası vergilendirmenin en kritik konularından biri haline gelmiştir.
Transfer Fiyatlandırması Nedir?
Transfer fiyatlandırması, bir şirketin yurt içindeki veya yurt dışındaki ilişkili şirketleriyle yaptığı mal, hizmet, finansman, lisans ve benzeri işlemlerde uyguladığı fiyatların belirlenmesidir.
Bu fiyatların emsallere uygunluk ilkesine göre, yani bağımsız şirketlerin uygulayacağı koşullarda belirlenmesi zorunludur. Aksi takdirde, hem vergi matrahı kaybı oluşur hem de ciddi cezai sonuçlarla karşılaşılabilir.
Neden Önemlidir?
- Vergi matrahının doğru hesaplanması
- Çifte vergilendirmenin önlenmesi
- Vergi kaçakçılığı ve kâr kaydırmanın (profit shifting) önüne geçilmesi
- Uluslararası standartlara uyum
- Vergi risklerinin azaltılması
️ Türkiye’de Transfer Fiyatlandırması Mevzuatı
Türkiye’de transfer fiyatlandırması ilk olarak 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13. maddesi ile yasal çerçeveye alınmıştır. Türkiye, OECD üyesi bir ülke olarak, OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberi ve BEPS Eylem Planı çerçevesinde hareket etmektedir.
Emsallere Uygunluk İlkesi Nedir?
Transfer fiyatlandırmasının temelini oluşturan bu ilkeye göre, ilişkili şirketler arasındaki işlemlerde uygulanan fiyatlar, bağımsız şirketlerin benzer koşullarda uygulayacağı fiyatlara eşdeğer olmalıdır.
Bu çerçevede kullanılabilecek yöntemler şunlardır:
- Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi
- Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi
- Maliyet Artı Yöntemi
- İşleme Dayalı Net Kar Marjı Yöntemi
- Kâr Bölüşüm Yöntemi
Belgelendirme Zorunlulukları
Türkiye’de transfer fiyatlandırması kapsamında bazı mükelleflerin aşağıdaki belgeleri hazırlamaları gerekmektedir:
- Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu
- Ana Rapor – 3 milyar TL ve üzeri ciroya sahip grup şirketleri için
- Yerel Rapor
- Ülke Bazlı Raporlama – Çok uluslu gruplar için
Bu belgeler, vergi incelemelerinde savunma aracı olarak kullanılmakta ve cezai yaptırımları önlemektedir.
Kimler İçin Gerekli?
- Yurt dışı iştirakleri olan şirketler
- Çok uluslu grupların Türkiye’deki iştirakleri
- Grup içi borç, hizmet, mal ve lisans işlemi yapan şirketler
- Vergi inceleme riskini azaltmak isteyen tüm mükellefler
️ ÖzbekCPA, transfer fiyatlandırması süreçlerinde, raporlamadan belgelendirmeye kadar tüm aşamalarda profesyonel destek sağlamaktadır.
📩 Transfer fiyatlandırması konusunda detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
