Yeni Dönemin Başlangıcı
2 Ağustos 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7524 sayılı Kanun, Türkiye vergi sisteminde önemli değişiklikler getirmiştir. Bu değişikliklerden biri de Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen 32/C maddesi ile hayata geçirilen Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi olmuştur.
Söz konusu düzenleme ile kurumlar, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançlar üzerinden Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi uygulamasına tabi olmaya başlamıştır. Artık şirketler kazançlarını beyan ederken sadece klasik kurumlar vergisini değil, aynı zamanda indirim ve istisnalar öncesi kazanç üzerinden hesaplanan asgari vergiyi de dikkate almakla yükümlüdür. Bu uygulama, vergi adaletini güçlendirmeyi ve vergi tabanını genişletmeyi amaçlamaktadır.
Uygulamanın Kapsamı
Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda belirtilen tüm kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Türkiye’de kazanç elde eden dar mükellef kurumlar da bu kapsamdadır.
Ancak;
- Kurumlar vergisinden muaf olanlar,
- Hasılat esasına göre vergilendirilen kurumlar,
- Ve yeni kurulan şirketler (kuruluş tarihinden itibaren üç hesap dönemi boyunca),
uygulama dışında bırakılmıştır.
Hesaplama Esası
Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi, kurumların genel kurallar çerçevesinde hesapladıkları kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamayacağı esasına dayanmaktadır.
Vergilendirilecek kazanç şu şekilde hesaplanır:
Ticari bilanço kârı
- Kanunen kabul edilmeyen giderler
– Kanunda belirtilen indirim ve istisnalar
Bu kazanç üzerinden %10 oranında asgari kurumlar vergisi hesaplanacaktır. Cumhurbaşkanlığı kararıyla bu oran %0’a kadar indirilebilir veya %20’ye kadar artırılabilir.
İndirilebilecek ve Düşülemeyecek Unsurlar
Asgari kurumlar vergisi hesaplamasında; tam mükellef kurum iştirak kazançları, emisyon primi kazançları, serbest bölge ve teknoloji geliştirme bölgelerinden elde edilen kazançlar ile Ar-Ge ve tasarım indirimleri düşülebilir.
Buna karşılık; yurt dışı iştirak kazançları, taşınmaz satış kazancı istisnası, sınai mülkiyet hakları satış kazancı istisnası, kur korumalı mevduat gelirleri ve bağış/yardım indirimleri düşülememektedir.
Ayrıca, 2 Ağustos 2024 tarihinden sonra alınan yeni yatırım teşvik belgeleri kapsamında kullanılan yatırıma katkı tutarları da artık asgari kurumlar vergisinden indirilememektedir. Bu durum, özellikle yatırım teşviklerinden yararlanan üretim şirketleri için ek bir vergi yükü doğurmaktadır.
Güncel Yargı Kararı ve Etkileri
Geçmiş yıl zararlarının Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi kapsamında matrahtan düşülmeyeceği yönündeki Tebliğ hükmü, Danıştay 3. Dairesi tarafından yürütmeyi durdurma kararıyla iptal edilmiştir. Kararda, bu düzenlemenin vergilerin kanuniliği ilkesine aykırı olduğu belirtilmiş olup, nihai kararın Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından verilmesi beklenmektedir.
Şirketler İçin Değerlendirme
Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi, 2025 yılı itibarıyla kurumların vergi planlamasında yeni bir dönemi başlatmaktadır. Bu düzenleme, vergi adaletini güçlendirmeyi ve gelir tabanını korumayı amaçlamakla birlikte, Türkiye’de Asgari Kurumlar Vergisi Sistemi, artık yürürlükte olup, kurumlar için yeni bir vergi hesaplama dönemini başlatmıştır. Bu sistem, vergi adaletini güçlendirmeyi ve gelir tabanını korumayı hedeflese de, özellikle teşvikli sektörlerde faaliyet gösteren veya istisnalardan yoğun şekilde yararlanan şirketler için önemli mali etkiler doğurmaktadır.
Şirketlerin bu yeni düzene uyum sağlayabilmeleri için;
- Vergi planlamalarını ve finansal tablolarını yeniden gözden geçirmeleri,
- Geçici vergi dönemlerinden itibaren asgari kurumlar vergisi hesaplamalarını test etmeleri,
- Vergi yazılımlarını ve raporlama sistemlerini bu yapıya göre güncellemeleri gerekmektedir.
Bu konu hakkında daha fazla bilgiye Vergi Hizmetleri sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Şirketinizin özel durumuna ilişkin sorularınız veya değerlendirme talepleriniz için lütfen iletişim formumuz aracılığıyla doğrudan bizimle iletişime geçin.
ÖzbekCPA, ulusal ve uluslararası yatırımcılara sunduğu kapsamlı vergi danışmanlığı hizmetlerinin yanı sıra;
- kurumlar vergisi hesaplamaları ve uyum süreçlerinin yönetimi,
- yatırım teşvikleri,
- mali yapılandırma ve stratejik planlama alanlarında profesyonel destek sunmaktadır.
