Yabancı bir kişi Türkiye’den herhangi bir ücret, maaş, harcırah veya ödeme almayacaksa ve yalnızca ana firması adına, şirket içi bilgi veya teknik eğitim vermek amacıyla geçici süreyle Türkiye’ye geliyorsa, uygulanacak yasal prosedür açıktır.
Bu durumda izlenmesi gereken doğru süreç aşağıda detaylı olarak açıklanmıştır.
1) Faaliyet Türü
Kişi Türkiye’de herhangi bir gelir elde etmeden, yalnızca bilgi veya teknik transferi amacıyla eğitim veriyorsa, bu faaliyet Türk mevzuatında “çalışma izni muafiyeti kapsamında geçici görevlendirme” olarak değerlendirilir.
Bu durumda çalışma izni alınmaz, ancak muafiyet bildirimi yapılması zorunludur.
2) Hukuki Dayanak
4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun – Madde 55 (ç) uyarınca:
“Türkiye’de ikamet eden bir firmaya, belirli bir işte kullanılacak makine, teçhizat veya sistemlerin montajı, bakımı, onarımı, eğitimi veya kullanımıyla ilgili olarak 90 günü geçmemek üzere gelen yabancılar çalışma izninden muaftır.”
Dolayısıyla:
- Eğitim verme süresi 90 günden az ise çalışma izni gerekmez.
- Ancak “çalışma izni muafiyeti bildirimi” yapılması gerekir.
3) 90 Günden Kısa Görevlendirmelerde Uygulanacak Prosedür
Giriş Vizesi
Bazı ülke vatandaşları (örneğin Japonya, Güney Kore, Singapur ve birçok AB ülkesi) Türkiye’ye 90 güne kadar vizesiz giriş yapabilir.
Vizesiz giriş hakkı bulunmayan ülkelerin vatandaşları ise kısa süreli vize ile giriş yapmalıdır.
Muafiyet Bildirimi
Türkiye’deki şirket, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı sistemine (e-Devlet üzerinden) “Çalışma İzni Muafiyeti Bildirimi” yapar.
Amaç: Ana firmadan görevlendirme ile eğitim amaçlı kısa süreli çalışma muafiyeti
Süre: Net olarak belirtilmelidir (örneğin: “01.11.2025 – 25.11.2025”)
Gerekli Belgeler:
- Pasaport kopyası
- Ana firmadan görevlendirme mektubu
- Türkiye’deki şirketten davet mektubu
- Eğitim konusu, yeri ve süresine ilişkin bilgiler
Sonuç:
Bu bildirimle birlikte kişi, Türkiye’de yasal olarak 90 güne kadar eğitim verebilir. Ayrı bir çalışma izni veya ikamet izni alınmasına gerek yoktur.
4) Eğitim Süresi 90 Günü Aşarsa Ne Olur?
Eğitim süresi 90 günü geçtiğinde artık çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilemez.
Bu durumda, kişi çalışma izni almak zorundadır.
A) Çalışma Vizesi Başvurusu (Yurtdışında)
Yabancı kişi kendi ülkesindeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği veya Başkonsolosluğu üzerinden “çalışma vizesi – şirket içi görevlendirme (intra-company transfer)” başvurusunda bulunur.
Gerekli Belgeler:
- En az 6 ay geçerli pasaport
- Biyometrik fotoğraf
- Ana firmadan görevlendirme mektubu
- Türkiye’deki şirketten davet mektubu
- Eğitim konusu ve süresiyle ilgili açıklama
- Konsolosluk tarafından istenebilecek diğer belgeler (örneğin diploma veya özgeçmiş)
B) Çalışma İzni Başvurusu (Türkiye’deki Şirket Tarafından)
Vize başvurusunun ardından, Türkiye’deki şirket Elektronik Çalışma İzni Başvurusu yapar.
Gerekli Belgeler:
- Türkiye’deki şirket: Ticaret Sicil Gazetesi, Vergi Levhası, İmza Sirküleri
- Yabancı şirket: Görevlendirme mektubu, faaliyet belgesi
- Kişi: Pasaport kopyası, diploma veya eğitim belgesi, fotoğraf
Bakanlık incelemesi genellikle 30 gün içinde tamamlanır. Onaylandığında kişi artık Türkiye’de yasal olarak eğitim verebilir.
C) Çalışma İzni = İkamet İzni
Bu durumda verilen çalışma izni aynı zamanda ikamet izni yerine geçer.
Yani ayrıca Göç İdaresi’ne oturum izni başvurusu yapılmaz.
D) Süre
İlk çalışma izni genellikle 1 yıl süreyle verilir, sonrasında 2 veya 3 yıllık periyotlarla uzatılabilir.
5) Vize ve İkamet Durumu Özeti
| Süre | Türkiye’ye Giriş Şekli | Gerekli İşlem | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 0–90 gün | Vizesiz giriş (uygun ülkeler için) | Çalışma izni muafiyeti bildirimi | 90 günü geçmeyen eğitimlerde yeterlidir |
| >90 gün | Çalışma vizesi (konsolosluk başvurusu) | Çalışma izni başvurusu (Türkiye’deki firma) | Bu izin ikamet izni yerine geçer |
Kısa Süreli (0–90 Gün):
- Kişi 180 günlük dönem içinde 90 güne kadar vizesiz kalabilir.
- Bu sürede yalnızca “çalışma izni muafiyeti bildirimi” yapılması yeterlidir.
- İkamet izni alınmasına gerek yoktur.
Uzun Süreli (90 Gün Üzeri):
- Kişi çalışma vizesiyle Türkiye’ye giriş yapar.
- Türkiye’deki firma, çalışma izni başvurusunu tamamlar.
- Onaylanan çalışma izni aynı zamanda oturum hakkı sağlar.
6) Belgeler İçin Kontrol Listesi
- Pasaport kopyası (kimlik sayfası + giriş damgaları)
- Ana firmadan görevlendirme mektubu (amaç, süre ve tarih bilgileriyle birlikte)
- Türkiye’deki firmadan davet mektubu (eğitim yeri, konusu ve takvimi)
- Eğitim programı (günlük veya haftalık plan)
- Muafiyet bildirimi çıktısı veya başvuru teyidi
- (90 gün üzeri durumlarda) Vize başvuru çıktıları + Çalışma izni onayı veya kartı
7) Uyum ve Kayıt Açısından Tavsiyeler
- Belgelendirme: Görevlendirme ve davet mektuplarında eğitim amacı, süresi ve kapsamı açıkça belirtilmelidir.
- Tarihsel Tutarlılık: Uçak bileti, konaklama ve eğitim tarihleri muafiyet bildirimindeki tarihlerle uyumlu olmalıdır.
- Ödeme Akışı: Türkiye’den herhangi bir ödeme yapılmayacaksa, bu durum yazılı olarak belirtilmelidir.
- Vergi ve SGK: Türkiye’den ödeme yapılmadığı sürece genellikle vergi veya SGK yükümlülüğü doğmaz; ancak sürenin uzaması halinde durum yeniden değerlendirilmelidir.
- Süre Planlaması: Birden fazla kısa ziyaret planlanıyorsa, kümülatif 90 gün ve 180 gün kuralı dikkate alınmalıdır.
Tüm bu süreçte başvuru adımlarını, belge hazırlıklarını ve e-Devlet üzerinden yapılacak muafiyet bildirimi işlemlerini sizin adınıza yönetebiliriz.
Detaylı bilgi ve profesyonel destek için ÖzbekCPA ile iletişime geçebilirsiniz.
