Küresel vergi düzenlemeleri, özellikle OECD/G20 Inclusive Framework kapsamında geliştirilen BEPS 2.0 reformları, dünyada Türkiye’de vergi ortamı dahil olmak üzere pek çok ülkenin vergi yaklaşımını yeniden şekillendiriyor. Pillar One henüz Türkiye’de tam uygulamaya konulmamışken, Pillar Two – küresel asgari vergi 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Türkiye, bu uygulamayı benimsediği için Türkiye’de vergi ortamı, çokuluslu işletmeleri önemli oranda etkilemeye başlamıştır. Türkiye’nin, Sütun 1 – Amount B uygulamasını tercih etmemesi, transfer fiyatlandırması uygulamalarında mevcut piyasa bazlı yöntemin devam edeceğini göstermektedir.
Türkiye’de Uluslararası Vergi Düzenlemeleri
1. Küresel Asgari Vergi Uygulaması (Pillar Two)
- Türkiye 20 Haziran 2024’te yasa taslağı hazırlayarak, yıllık 750 milyon € üzerindeki çok uluslu grup gelirlerine Asgari Vergi yükümlülüğü getirecek mevzuat çalışmasını başlattı. 1 Ocak 2024 itibarıyla bu gelirler için uygulanmaya başlandı ve 2025’te özel vergi beyannamesine tabidir
- Yasal düzenlemeler kapsamında ayrıca bireyler ve kurumlar için yerel asgari vergi sistemi de oluşturuldu — beyan veya indirimlerden bağımsız, en az %10 kurumlar vergisi
2. Vergi Usul ve Gelir Vergisi Kanunlarında Yenilikler
- 2 Ağustos 2024 tarihli 7524 sayılı Kanun ile kayıt dışılıkla mücadele için cezalar artırıldı; özel düzensizlik cezası üç katına çıkarıldı ve %25 erken ödeme indirimi kaldırıldı 1 Ocak 2025 itibarıyla günlük gelir tespiti uygulaması başladı: Ticari ve mesleki gelirlerde beyan farkı %20’den fazla ise vergi incelemesi ve olası ceza gündeme gelebilir
3. Mali Kurumlara Yönelik Vergisel Düzenlemeler
- Bankalar, 2025’te enflasyon muhasebesi uygulayarak vergi matrahını enflasyona göre düzeltmek istiyorlar; bu düzenleme kabul edilirse vergi yükleri azalabilir. Hükümet şimdiye kadar temkinli yaklaşmakta
- Temmuz 2025’te, kısa vadeli TL mevduatları ile para piyasası fonlarına uygulanan stopaj vergisi %2,5 puan artırıldı (6 aya kadar: %17,5, 1 yıla kadar: %15)
4. Kurumsal Vergi Reformu ve Diğer Vergisel Değişiklikler
- FT kaynaklı reform paketine göre, çok uluslu firmalar için %15, yerel firmalar için minimum %10 vergi sistemi getirildi. Standart kurumlar vergisi oranı hâlâ %25, ancak indirim ve muafiyetlerden sonra en az %10 vergi ödenmesi öngörülüyor; ayrıca denetim yetkileri artırıldı
- 2024 yılında özel tüketim vergisi ve KDV gibi dolaylı vergiler enflasyona bağlı olarak iki kez otomatik güncellenmeye başladı (Ocak ve Temmuz bazlı PPI değeriyle)
5. Sürdürülebilirlik ve Çevresel Vergiler
- 2025’ten itibaren Türkiye’de, kamuya açık listelenen şirketlerin TSRS (Türk Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları) çerçevesinde sürdürülebilirlik raporları hazırlama ve bağımsız denetimle açıklama zorunluluğu başladı. Bu şirketlere belirli vergi teşvikleri de sunuluyor
- 2026’da başlaması planlanan Karbon Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), pilot endüstrilerle 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek. AB CBAM düzenlemesine uygun olarak ihracatçı şirketler bu sistem kapsamında değerlendirilecektir
Türkiye’de Vergi Ortamı Gözünden
Türkiye, Türkiye’de vergi ortamı bağlamında uluslararası normlarla tam uyum sağlayan ancak kendi yerel kurallarını da güçlü biçimde sürdüren bir yapıya geçiş yapmıştır. Yeni düzenlemeler:
- Çokuluslu firmalar için global asgari vergi (Pillar Two),
- Yerel firmalara yönelik minimum kurumlar vergisi (%)10,
- Transfer fiyatlandırmasında geleneksel yöntemlerin korunması (Amount B reddi),
- Muhasebe standartlarında açıklama şeffaflığı,
ile Türkiye’de vergi ortamının hem uluslararası rekabet gücünü artırıyor hem de uyum sürecini yönetilebilir kılıyor.
ÖzbekCPA olarak, çok uluslu ve yerel şirketlere;
- Küresel asgari vergi hesaplamaları,
- Transfer fiyatlandırması danışmanlığı,
- Vergi beyannamesi ve uyum süreçleri,
- Yeni düzenlemelere adaptasyon planları
konularında uzman desteği sunuyoruz.
Yeni vergi düzenlemelerinde uyumu sağlamak ve riskleri azaltmak için bizimle iletişime geçin.
