Emisyon primi kazancı istisnası, Türkiye’de anonim şirketlerin kuruluş veya sermaye artırımı sırasında, kendi paylarını itibari değerinin üzerinde bir bedelle satmaları sonucu doğan kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesini düzenleyen hükümdür.
Bu kazançlara “emisyon primi” veya “hisse senedi ihraç primi” denir.
Amaç, şirketlerin özkaynak yapısını güçlendirmek, sermaye piyasasına güveni artırmak ve yeni sermaye girişlerini teşvik etmektir.
Türkiye’de İstisnadan Yararlanma Şartları
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca bu istisnadan yararlanılabilmesi için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir:
- Şirket Türü:
İşlemi gerçekleştiren kurum bir anonim şirket olmalıdır. - Kazancın Niteliği:
Elde edilen kazanç, şirketin kendi paylarını itibari (nominal) değerinin üzerinde bir bedelle satmasından kaynaklanmalıdır. - Zamanlama:
Satış, şirketin kuruluşu sırasında veya sermaye artırımı esnasında yapılmalıdır.
Bu şartların birlikte sağlanması halinde, nominal değer ile satış bedeli arasındaki fark “emisyon primi kazancı” olarak değerlendirilir ve kurumlar vergisinden tamamen istisna edilir.
Türkiye’de Uygulama ve Açıklama
Emisyon primi, bir anonim şirketin pay senetlerini nominal değerinin üzerinde bir bedelle satması sonucu ortaya çıkan farktır.
Bu kazanç, şirketin ticari faaliyetinden doğan bir gelir değil, sermaye artırımı yoluyla elde edilen bir özkaynak artışı olarak kabul edilir.
Bu nedenle, Türkiye’de kurumlar vergisine tabi tutulmaz.
Başka şirketlere ait hisse senetlerinin satışından doğan kazançlar ise emisyon primi kapsamına girmez; bu tür kazançlar için ayrı sermaye kazancı istisnası hükümleri uygulanır.
Emisyon primi, şirketin piyasadaki itibarını, yatırımcı güvenini ve finansal gücünü yansıtır.
Bu istisna, Türk şirketlerinin sermaye piyasalarından kaynak temin etmesini kolaylaştırarak özkaynaklarını güçlendirmesine destek olur.
Uygulama
Bir anonim şirket, sermayesini artırırken 1 TL nominal değerli hisseyi 1,50 TL bedelle satmıştır.
Bu durumda, 0,50 TL’lik fark emisyon primi olup kurumlar vergisinden istisnadır.
Bu tutar şirketin özkaynak hesabına eklenir ve vergiye tabi tutulmaz.
Ancak, başka şirketlerin hisselerinin satışından doğan kazançlar bu kapsama girmez.
Mevzuat Dayanağı
Emisyon primi kazancı istisnası, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında düzenlenmiştir.
Düzenlemenin amacı, şirketlerin özkaynak yapısını güçlendirmeyi teşvik etmek ve sermaye artırımı yoluyla elde edilen primleri vergisel olarak koruma altına almaktır.
Bu sayede, Türkiye’deki anonim şirketlerin finansman ihtiyacını sermaye piyasaları üzerinden karşılaması kolaylaşmakta, şirketlerin büyüme ve halka arz süreçleri desteklenmektedir.
Türkiye’de kurumlar vergisi istisnaları, sermaye artırımı işlemleri ve özkaynak planlaması konularında profesyonel danışmanlık almak için ÖzbekCPA uzman ekibiyle iletişime geçin.
